Rolnik odkrył groby rzymskiej rodziny. Najpierw zmarło dziecko, po nim rodzice
11 marca 2024, 10:06W grudniu ubiegłego roku rolnik ze wsi Nowa Warbowka w Bułgarii orał pole, gdy pług uderzył w duży kamień. Mężczyzna poszedł sprawdzić, co się stało i zobaczył dużą kamienną płytę, a pod nią kości. O znalezisku poinformowano policję. Z patrolem przyjechał archeolog, specjalista od prehistorii Nedko Elenski, który stwierdził, że rolnik znalazł rzymski grobowiec. Powiadomił więc specjalistę od historii starożytnej, Kalina Chakarova z Regionalnego Muzeum Historycznego w Wielkim Tyrnowie. Ten, po uzyskaniu odpowiednich zezwoleń, rozpoczął wykopaliska.
Wycinka lasów powoduje, że żyjące w nich małpy stają się mniej społeczne
11 marca 2024, 08:53Małpy w głębi lasu, na obszarach, które nie zostały zmienione przez człowieka, mogą być bardzo społecznymi stworzeniami: bawią się ze sobą, wokalizują, czy iskają się nawzajem. Jednak gdy człowiek wkracza na ich tereny, zwierzęta muszą się dostosować lub zginą. Prymatolog Laura Bolt z Univerisy of Toronto Mississauga zauważyła, że zachowanie małp zmienia się wówczas na znacznie mniej społeczne.
Ludzie przybyli do Europy 1,4 miliona lat temu. Wędrowali ze wschodu na zachód
8 marca 2024, 11:55Kamienne narzędzia znalezione w najniższej warstwie stanowiska archeologicznego w pobliżu miasta Korolevo w zachodniej Ukrainie pochodzą sprzed 1,4 miliona lat, poinformował na łamach Nature międzynarodowy zespół naukowy, na którego czele stoi Roman Garba z Instytutu Fizyki Jądrowej i Instytutu Archeologii Czeskiej Akademii Nauk. Tym samym mamy do czynienia – jak twierdzą autorzy badań – z najstarszym w Europie miejscem zamieszkanym przez ludzi.
Znamy masę najcięższego układu podwójnego czarnych dziur
4 marca 2024, 10:12Dzięki archiwalnym danym z teleskopu Gemini North astronomom udało się określić masę najcięższej ze znanych par czarnych dziur. Połączenie się supermasywnych czarnych dziur (SMBH) to zjawisko przewidywane teoretycznie, ale nigdy nie zaobserwowane. Badania wspomnianych czarnych dziur – jedynej pary, którą udało się zobrazować tak dokładnie, że widać obie czarne dziury – pozwolą na opisanie, dlaczego do łączenia się SMBH dochodzi tak rzadko.
Zaskakujące wyniki badań. Kastrowane rottweilery żyją krócej
4 marca 2024, 07:51Większość badań pokazuje, że kastracja wydłuża życie psów. Nasze jest jednym z pierwszych, które wykazało coś przeciwnego, mówi doktor Carolynne Joone z Uniwersytetu Jamesa Cooka. Uczona i jej zespół analizowali dane medyczne z lat 1994–2021 dotyczące 4100 kastrowanych rottweilerów i porównali je z danymi 3085 zwierząt, u których takiego zabiegu nie przeprowadzono. Okazało się, że kastrowane psy żyły o 1,5 roku krócej, a suki o 1 rok. Byliśmy zaskoczeni wynikami. Mieliśmy szczęście, że zyskaliśmy dostęp do danych, z których wiedzieliśmy, kiedy zwierzę wykastrowano i kiedy umarło dodaje Joone.
Nowo odkryty gatunek to prawdopodobnie największa anakonda na świecie
28 lutego 2024, 08:14Zespół profesora Bryana Fry'a z University of Queensland dotarł do regionu, w którym prawdopodobnie żyją największe anakondy na świecie i opisał nowy gatunek tych węży – anakondę zieloną północną (Eunectes akayima). Ekspedycja, zorganizowana przez National Geographic, nagrywała kolejny odcinek serii Pole to Pole with Will Smith, a badania w regionie Bameno na Baihuaeri Waorani Territory w Ekwadorze można było przeprowadzić dzięki temu, że profesor Fry otrzymał zaproszenie od wodza ludu Waorani Pentiego Baihauy. To jedno z niewielu zaproszeń dla ludzi z zewnątrz od czasu, gdy Waorani nawiązali kontakt w 1958 roku.
Topnienie giganta, Lodowca Thwaites, rozpoczęło się w latach 40. XX wieku
27 lutego 2024, 11:21Lodowiec Thwaites to olbrzymi fragment lądolodu Antarktydy Zachodniej. Ten najszerszy (120 km) lodowiec na świecie ma 192 000 km2 powierzchni. Każdego roku traci około 50 miliardów ton lodu i odpowiada za 4% wzrostu poziomu oceanów. Zawiera on 483 000 km3 lodu i gdyby całkowicie się roztopił światowy poziom oceanów zwiększyłby się o 65 cm. Wiemy, że od 30 lat utrata jest 2-krotnie szybsza niż wcześniej. Dotychczas jednak zagadką było, kiedy rozpoczął się proces topnienia tego giganta.
Bakterie z jelit powodują utratę wzroku w niektórych chorobach genetycznych?
27 lutego 2024, 09:48Utrata wzroku w niektórych chorobach genetycznych może być powodowana przez... bakterie jelitowe i potencjalnie można jej zapobiegać antybiotykami, sugerują ostatnie badania przeprowadzone przez naukowców z Uniwersytetu Sun Jat-sena w Kantonie oraz University College London. Naukowcy zauważyli, że w gałkach ocznych, w których doszło do utraty wzroku w wyniku pewnej mutacji genetycznej, w zniszczonych częściach oka żyją bakterie z jelit.
Marlin zmienia kolor przed atakiem, by ostrzec współtowarzyszy polowania
26 lutego 2024, 17:12Odpowiednia koordynacja to jeden z najważniejszych elementów polowań grupowych. Marlin pasiasty (Kajikia audax) jest jednym z najszybszych zwierząt na Ziemi – osiąga prędkość 80 km/h – a jego ulubionym pożywieniem są sardynki, na które poluje w grupie. To bardzo niebezpieczne zajęcie, bowiem kości górnej szczęki marlina są wyciągnięte w długi szpic. Jak zatem ryby to robią, że polując w grupie nie poranią się lub nie pozabijają nawzajem? Okazuje się, że sygnalizują atak... rozświetlając się.
Laser gamma coraz bliżej. W CERN-ie udało się laserowo schłodzić pozytronium
23 lutego 2024, 15:28Naukowcom pracującym przy eksperymencie AEgIS w CERN-ie udało się, jako pierwszym w historii, schłodzić pozytronium (krążące wokół siebie elektron i pozyton) za pomocą wiązki lasera. To pierwszy krok w kierunku stworzenia lasera emitującego promieniowanie gamma. Urządzenie takie pozwoliłoby zajrzeć fizykom do wnętrza jądra atomu i znalazłoby zastosowanie również poza fizyką
